„Othello” William Shakespeare w reżyserii Marty Pazos to hiszpańsko-portugalska koprodukcja. W rok od premiery w madryckim Teatro de La Abadía i po odbyciu tournée po hiszpańskich miastach, w maju tego roku w Teatro Nacional São João w Porto została pokazana wersja portugalska.

Przedstawienie przygotowane przez zespół Marty Pazos z hiszpańskiej Voadory stawia akcent na problem przemocy wobec kobiet, ich pozycję w patriarchalnym społeczeństwie, jednocześnie podkreślając ich jednostkową siłę. Co jest sztuką przy wystawieniu dramatu Szekspira, opisującego męski świat.

Mari Paz Sayago (Desdemona) pełni w przedstawieniu funkcję narratorki, wypowiada wszystkie kwestie, w zależności od osoby modulując głos. Pozostali wykonawcy poruszają ustami, ale przypisane im słowa „wypowiadają” ekspresją ciała. Stawia to bohaterkę w zupełnie innym świetle. Mimo że jej los od samego początku jest określony, to nawet po śmierci jest wciąż istotną uczestniczką spektaklu. Desedmona to pełnoprawna członkini weneckiej społeczności, jej stała obecność pozwala stwierdzić, że kobieta przewodzi w tym świecie siłą uczuć, a nawet sama decyduje, o tym, co ma ją spotkać. Śmierć nie jest wynikiem zazdrości męża, a jej ofiarą za miłości ponad wszystko.

Othella w zgodzie z dramatem gra czarnoskóry aktor Chumo Mata, który w pierwszej scenie jest oswajany przez Desdemonę, niczym dzikie zwierze. Nie są to typowe zaloty, a tresura bestii, która coraz bardziej łagodnieje. Lecz poza tym wiernym tekstowi mistrza elżbietańskiego teatru wizerunkowi bohatera twórcy zdecydowali się na trik, ponieważ Jago… jest kobietą. Można to uznać za kolejny feministyczny akcent przedstawienia. Bohaterka Any Esmith to główna antagonistka Desdemony, są jak siostry rywalizujące na śmierć i życie. Jago walczy o wpływy w Wenecji, prowadzi przy tym nieczystą grę, chce pociągać za wszystkie sznurki. Triumfuje, a tym samym świat, w którym przyjdzie wszystkim żyć ma niewiele wspólnego z sielanką. W finale Jago sam zostaje na scenie, a litery „hell” (piekło po angielsku) w napisie „Othello” płoną.

W portugalsko-hiszpańskim spektaklu zmniejszono Szekspirowską obsadę do sześciu postaci, zwarta fabuła (adaptacja Fernando Epelde) pozwala bez problemu śledzić temat.

Scenografia składa się przede wszystkim z łososiowych, przezroczystych kurtyn i złotego, rozgałęziającego się podestu. Na pierwszy rzut oka wygląda to na współczesny apartament lub scenografia do sesji fotograficznej dla magazynu „Vogue”. Tym bardziej, że kostiumy są bardzo glamour, łączą elementy z epoki ze współczesnymi, obnażają aktorów. Zasłony nawarstwiają się, postaci między nimi kluczą, co stwarza atmosferę tajemniczej głębi.

Mimo wywoływania efektu trwogi, aktorzy bawili się swą grą z właściwą południowcom lekkością bytu, co jeszcze podkreślała klubowa muzyka(Hugo Torres). Ci, którzy skończyli swe sceny, zerkali zza kurtyn na kolegów.

—

English version:

“Othello” by William Shakespeare, directed by Marta Pazos, is a Spanish-Portuguese co-production. One year after its premiere at Madrid’s Teatro de La Abadía and after touring Spanish cities, a Portuguese version was shown at the Teatro Nacional São João in Porto in May this year.

The production, prepared by Marta Pazos’ team at Spain’s Voadora, places the accent on the problem of violence against women, and their position in a patriarchal society while emphasising their individual strength. Which is artful when staging a Shakespearean drama describing a man’s world.

Mari Paz Sayago (Desdemona) acts as the narrator in the play, speaking all the lines, and modulating her voice depending on the person. The other performers move their lips but ‘speak’ the words assigned to them with their body expressions. This puts the heroine in a completely different light. Although her fate is defined from the outset, even after her death she is still a relevant participant in the performance. Desedmona is a full-fledged member of the Venetian community; her constant presence makes it possible to conclude that the woman presides over this world with the power of feeling, and even decides for herself what is to befall her. Death is not the result of her husband’s jealousy, but her sacrifice for love above all else.

Othello, in keeping with the drama, is played by the black actor Chumo Mata, who in the first scene is tamed by Desdemona, like a wild animal. This is not a typical courtship, but a training of the beast, which becomes increasingly gentle. But in addition to this portrayal of the character, which is faithful to the text of the master of Elizabethan theatre, the creators have decided on a trick, as Jago… is a woman. This can be seen as another feminist touch to the show. Ana Esmith’s character is Desdemona’s main antagonist; they are like sisters competing to death. Jago fights for influence in Venice, plays a foul game in the process, and wants to pull all the strings. He triumphs, and thus the world in which everyone will live has little in common with an idyll. In the finale, Jago himself is left on stage, and the letters ‘hell’ (hell in English) in the subtitle ‘Othello’ burn.

In the Portuguese-Spanish production, the Shakespearean cast has been reduced to six characters; the compact plot (adapted by Fernando Epelde) makes it easy to follow the theme.

The set design consists mainly of salmon-colored transparent curtains and a golden, branching platform. At first glance, it looks like a contemporary flat or a set design for a photo shoot for Vogue magazine. All the more so because the costumes are very glamorous, combining period elements with contemporary ones, exposing the actors. Curtains pile up and character key between them, which creates an atmosphere of mysterious depth.

Despite creating a sense of trepidation, the actors played with a lightness of being that was typical of the Southern way of life, which was further emphasized by the club music (Hugo Torres). Those who had finished their scenes glanced back at their colleagues from behind the curtains.

—

William Shakespeare
„Othello”
reżyseria: Marta Pazos
Compañia Voadora w koprodukcji z Mostra Internacional de Teatro w Ribadavii, Teatro de La Abadía w Madrycie i Teatro Nacional São João w Porto; premiera: 15 maja 2021
występują: Joaquin Abella, Ángel Burgos, Ana Esmith, Chumo Mata, Mari Paz Sayago, Hugo Torres
Nowa Siła Krytyczna